Dit artikel is aangepast van Energy Weekly, een gratis nieuwsbrief over de schone energietransitie.
Goed nieuws: bedrijven hebben opnieuw hun eigen jaarrecord gebroken op het gebied van de inzet van hernieuwbare energie.
Slecht nieuws: de uitstoot van de energiesector neemt toe.
Dus hier zijn we dan: meer hernieuwbare energiebronnen dan ooit op het elektriciteitsnet zetten en de uitstoot zien stijgen. Wat geeft? De geschiedenis van walvisolie kan antwoorden bieden.
De mondiale bedrijfsaanbestedingen staan op een recordhoogte
Uit analyse van BloombergNEF blijkt dat bedrijven over de hele wereld een record hebben behaald 31.1 gigawatt schone energie in 2021, een stijging van 24 procent ten opzichte van het record van 25.1 GW van vorig jaar.
Nu bedrijven ernaar streven de klimaatdoelstellingen te halen en de economie meewindt, lijkt het erop dat het momentum niet meer te stuiten is.
“Het is niet langer de vraag of de inkoop van schone energie door bedrijven elk jaar zal groeien; het is een kwestie van hoeveel”, zegt Kyle Harrison, hoofd duurzaamheidsonderzoek bij BNEF, in een persbericht.
De trend is mondiaal en er doen steeds meer soorten bedrijven mee. Twee derde van de stroomafnameovereenkomsten van bedrijven vindt plaats in Amerika, hoewel BNEF vorig jaar in 32 landen deals volgde, aangekondigd door meer dan 137 bedrijven.
Technologiebedrijven zetten de toon, waarbij Amazon voorop loopt met 6.2 GW aan nieuwe capaciteit in 2021. Dat brengt de online retailgigant op een totaal van maar liefst 13.9 GW aan capaciteit, waarmee hij kan wedijveren met de grootste nutsbedrijven ter wereld.
De uitstoot van de energiesector neemt toe
Ondanks de lage kosten voor de inzet van hernieuwbare energiebronnen en de recordbrekende contracten die worden binnengehaald, is nieuw onderzoek van de Rhodium Groep constateert dat de uitstoot van de energiesector in 2021 met 6.6 procent is gestegen.
Dit herstel van de emissies in de energiesector gaat sneller dan het herstel van de economie als geheel. De stijging werd veroorzaakt door een sprong in de opwekking van kolengestookte elektriciteit, die toenam 17 procent vanaf 2020 – de eerste keer dat de brandstof stijgt sinds 2014.
De steenkoolbubbel is een eenvoudige economische kwestie: de kosten van aardgas zijn vorig jaar gestegen, waardoor het in sommige markten goedkoper is geworden om stroom uit kolencentrales op te wekken. En hoewel wind- en zonne-energie goedkoper zijn, zijn ze met tussenpozen aanwezig, waardoor de taak van de duurzame energieopwekking wordt overgelaten aan koolstofintensieve steenkool.
Dit is een klap voor de klimaatinspanningen. Sommige klimaatvoorstanders hebben steenkool dood verklaard, en de comeback – hoewel waarschijnlijk van korte duur – herinnert ons eraan dat we ervan uitgaan dat dit op eigen risico is. Tijdens COP26 vorig jaar aanvaardden diplomaten een verwaterde toezegging op het gebied van steenkool Verenigde Naties verkondigen dat de brandstof ‘naar de geschiedenis was verwezen’.
Het koolstofvrij maken van de energiesector is de gemakkelijkste van de moeilijke dingen die we moeten doen om aan onze klimaatverplichtingen te voldoen. De terugval van vorig jaar herinnert ons eraan: het hebben van schone energie is niet genoeg. We moeten ook stoppen met het gebruik van vuile brandstof.
Lessen uit de walvisolietransitie
Er was een citeren Op de middelbare school vertelde ik graag: ‘Het stenen tijdperk eindigde niet omdat de wereld geen stenen meer had, en het olietijdperk zal niet eindigen omdat wij geen olie meer hebben.’ Het geeft perfect een meme weer die populair is bij liefhebbers van klimaattechnologie: het ontdekken van een betere technologie betekent de ondergang van de vorige, archaïsche technologie.
Maar historisch gezien hebben energietransities niet het einde van de ene brandstof en het begin van de andere betekend. In feite is het doel om het gebruik van een momenteel levensvatbare en winstgevende brandstof te elimineren ongekend.
Neem walvisolie. Populaire wijsheid suggereert dat de ontdekking van aardolie het gebruik van walvisolie volledig heeft verdrongen.
Een cartoon van een ‘Grand Ball gegeven door de walvissen ter ere van de ontdekking van de oliebronnen in Pennsylvania’, gepubliceerd in Vanity Fair in 1861
Maar walvisolie behield zijn waarde en werd gebruikt voor nieuwe doeleinden, zoals margarine, smeermiddelen, zepen en wasmiddelen, lang na de ontdekking van fossiele brandstoffen. Ironisch genoeg maakten door fossiele brandstoffen aangedreven schepen geavanceerdere technieken voor de walvisvangst mogelijk potvissen bijna met uitsterven bedreigd in de jaren zestig – ruim honderd jaar na de ontdekking van olie.
Wat heeft de walvissen gered? Het onderdrukken van de walvisjacht. Duh.
De les: we kunnen niet uitsluitend vertrouwen op technologische innovaties om de economie koolstofvrij te maken. Natuurlijk hebben we nieuwe technologieën nodig om de transitie mogelijk te maken. Maar als schone technologieën worden ingezet zonder de vraag en het aanbod van fossiele brandstoffen actief te beperken, zullen ze zeker worden ingezet om de winst te vergroten – en niet om vuile energie te vervangen.
(Deze walvisanekdote komt met dank aan een lezing in de Yale’s Finance and Deployment of Clean Energy certificaatcursus, die ik momenteel volg en die ik niet genoeg kan aanbevelen. Momenteel staan aanvragen open voor het cohort 2023.)
Bron: https://www.greenbiz.com/article/lessons-whale-oil-clean-energy-transition
