Global Innovation Index 2020: wie financiert innovatie?

september 2020

By Catharina Jewel, Afdeling Publicaties, WIPO

De 2020-editie van de Global Innovation Index (GII), begin september gelanceerd in Genève, Zwitserland, onthult de nieuwste mondiale ranglijst van landen in termen van hun innovatieprestaties. Nu in zijn 13^th editie ondersteunt de GII het inzicht van beleidsmakers over hoe ze innovatie kunnen bevorderen ter ondersteuning van hun nationale sociale en economische ontwikkelingsdoelen. Te midden van de economische onrust veroorzaakt door de COVID-19-pandemie onderzoekt de 2020-editie van de GII de vraag wie innovatie gaat financieren? Sacha Wunsch-Vincent, Senior Economist bij WIPO en co-redacteur van de GII 2020 bij WIPO, bespreekt enkele van de belangrijkste bevindingen van het rapport.

Wat onthullen de GII 2020-ranglijsten?

Zwitserland, Zweden en de Verenigde Staten blijven koploper op de innovatieranglijst . Voor het eerst brak de Republiek Korea (op de tiende plaats) door in de top tien van landen. China (op de 10e plaats) blijft het enige middeninkomensland dat in de top 14 van GII-economieën voorkomt, terwijl de Verenigde Arabische Emiraten (op de 30e plaats) dit jaar voor het eerst in de top 34 staan. Op dezelfde manier vallen India (35e plaats) en de Filipijnen (48e plaats) voor het eerst in de top 50 van landen. De voortdurende stijging van de ranglijst van de Filipijnen is opmerkelijk, aangezien deze sinds 50 50 plaatsen is gestegen.

De afgelopen zeven jaar hebben China, de Filippijnen, India en Vietnam de grootste vooruitgang geboekt op de ranglijst.

Hoewel de regionale innovatieverschillen blijven bestaan, laat de GII 2020, die een breed scala aan maatstaven omvat, sterke innovatieprestaties zien van een aantal opkomende economieën. Thailand en Maleisië staan ​​bijvoorbeeld op de eerste plaats wat betreft respectievelijk zakelijke R&D en hightech (netto) export; Botswana en Mozambique voeren de ranglijst aan als het gaat om respectievelijk onderwijsuitgaven en innovatie-investeringen; en Mexico komt naar voren als de grootste exporteur van creatieve goederen in verhouding tot de totale handel wereldwijd.

De impact van de crisis op innovatie zal afhangen van de herstelscenario’s en de bestaande bedrijfs- en innovatiepraktijken en -beleidsmaatregelen.

Bovendien zijn er van de 25 economieën die op het gebied van innovatie beter presteerden dan hun huidige ontwikkelingsniveau zou voorspellen, acht afkomstig uit Afrika bezuiden de Sahara. Interessant is dat India, Kenia, Moldavië en Vietnam al tien opeenvolgende jaren tot deze groep van “innovatiepresteerders” behoren.

GII 2020 laat ook zien dat met betrekking tot wetenschaps- en technologieclusters de innovatie geconcentreerd is in geselecteerde hoge-inkomenslanden en China. Tokio-Yokohama (Japan) is opnieuw het best presterende cluster, gevolgd door Shenzhen-Hong Kong-Guangzhou (China), Seoul (Republiek Korea), Beijing (China) en San Jose-San Francisco (VS).

Waarom richt de GII zich dit jaar op de financiering van innovatie?

Het vermogen om de toegang tot duurzame financieringsbronnen veilig te stellen is een constante uitdaging voor innovatoren over de hele wereld en wordt bijzonder moeilijk als gevolg van de huidige COVID-19-pandemie. Financiën speelt een rol in elke fase van de innovatiecyclus, vanaf de conceptualisering van een product, dienst of technologie tot de commercialisering ervan en daarna.

Vóór de pandemie betreden nieuwe spelers, zoals staatsinvesteringsfondsen en non-profitorganisaties, het toneel van innovatiefinanciering. En hoewel publieke programma’s een essentieel vehikel voor innovatiefinanciering blijven, begon er een verscheidenheid aan nieuwe financieringsmechanismen te ontstaan, zoals IP-marktplaatsen, crowdfunding en fintech-oplossingen. Hoewel de huidige crisis deze ontwikkelingen heeft afgeremd en het onwaarschijnlijk is dat ze zullen verdwijnen, verdienen ze nader onderzoek.

Sectoren die het meest aan R&D besteden als aandeel van de grootste R&D-uitgaven wereldwijd, 2018-2019

Welke impact heeft de COVID-19-crisis gehad op innovatie?

Om de impact op innovatie te doorgronden, is het belangrijk om eerst stil te staan ​​bij de context waarin de COVID-19-crisis toesloeg. De GII 2019 zond een zeer optimistische boodschap uit over de vooruitzichten voor mondiale innovatie.

De afgelopen tien jaar is de groei van de gemiddelde innovatie-uitgaven wereldwijd sneller gegroeid dan de wereldeconomie, die zich nog niet volledig had hersteld van de mondiale financiële crisis van 2009, stond durfkapitaal op een ongekend hoog niveau, en intellectueel eigendom (IP)-registratieactiviteiten bereikten elk jaar nieuwe hoogten. Bovendien zagen we over de hele wereld de opkomst van een overweldigend sterke politieke vastberadenheid om innovatie te bevorderen ter ondersteuning van de nationale sociale en economische ontwikkelingsdoelstellingen. Het mondiale innovatielandschap bloeide. Toen werd de wereld geschokt door COVID-19.

Durfkapitaal en andere bronnen van innovatiefinanciering zullen waarschijnlijk schaarser zijn, vooral voor bedrijven met een langere onderzoekshorizon. Een dergelijke daling dreigt een negatieve impact te hebben op de toekomstige ontwikkeling van belangrijke baanbrekende innovaties.

Uit de economische literatuur weten we dat we een sterke negatieve impact op innovatie mogen verwachten als gevolg van de COVID-19-crisis. Historisch gezien zijn pandemieën gevolgd door aanhoudende perioden van zwakke investeringen in innovatie. Net als eerdere economische neergangen, zoals de mondiale financiële crisis van 2009, zullen de uitgaven voor onderzoek en ontwikkeling en andere innovaties in 2020 waarschijnlijk dalen.

De impact van de crisis op innovatie zal echter afhangen van de herstelscenario’s en de bestaande bedrijfs- en innovatiepraktijken en -beleidsmaatregelen. Crisissen uit het verleden hebben verschillende sectoren en landen op verschillende manieren getroffen, waarbij sommige een hoger niveau van innovatie kenden. Dit is vandaag weer mogelijk. COVID katalyseert nu al innovatie, vooral in de gezondheidszorgsector, waar ongekende bedragen worden geïnvesteerd in de race om een ​​vaccin en andere COVID-gerelateerde therapieën en diagnostiek te ontwikkelen. 

Wat is de huidige stand van zaken op het gebied van de R&D-financiering door het bedrijfsleven?

Uit de GII 2020 blijkt dat de uitgaven aan onderzoek en ontwikkeling (R&D) sterk geconcentreerd zijn bij een paar duizend op R&D gebaseerde bedrijven over de hele wereld – de 2,500 bedrijven die aan R&D besteden zijn verantwoordelijk voor meer dan 90 procent van de R&D die wereldwijd door bedrijven wordt gefinancierd. Voor de meeste van deze bedrijven staat innovatie centraal in hun bedrijfsstrategie. 

Welke sectoren zullen waarschijnlijk beter bestand zijn tegen de crisis?

Gesteund door de voortgaande digitalisering zullen de ICT- (informatie- en communicatietechnologieën) en softwaresectoren waarschijnlijk een veerkrachtige omzet- en R&D-groei ervaren. In de race naar effectieve behandelingen voor COVID zullen farmaceutische en biotechnologiebedrijven in de huidige context waarschijnlijk ook robuuste prestaties leveren. Hetzelfde geldt voor de alternatieve energiesector.

Optimisten verwachten dat deze R&D-intensieve sectoren een snelle R&D-daling op de middellange en langere termijn zullen helpen voorkomen. Terwijl bedrijven, met name bedrijven die zich bezighouden met huishoudelijke goederen (detailhandel en groothandel), reizen en vrije tijd (inclusief restaurants) en professionals in de creatieve sectoren (inclusief concertzalen en artiesten), het zwaarst worden getroffen door de COVID-19-gerelateerde economische lockdown, zij behoren doorgaans niet tot de grote spelers als het gaat om formele innovatie-uitgaven.

Grootste O&O-uitgavende onderneming in elke sector, 2018-2019

En wat is de verwachte impact op innovatiefinanciering?

In tegenstelling tot de mondiale economische crisis van 2009 is het goede nieuws dat de huidige situatie niet wordt veroorzaakt door een crisis in de financiële of bancaire sector. Het slechte nieuws is dat indicatoren voor durfkapitaal, waarvan bedrijven, vooral startups, afhankelijk zijn, aantonen dat het geld voor de financiering van innovatieve ondernemingen opdroogt.

Voorlopig bewijs suggereert dat de toenemende mate van risicoaversie de toegang van jonge bedrijven tot kapitaal beperkt. Het is waarschijnlijk dat risicokapitaal en andere bronnen van innovatiefinanciering kleiner zullen zijn, vooral voor bedrijven met een langere onderzoekshorizon. Een dergelijke daling dreigt een negatieve impact te hebben op de toekomstige ontwikkeling van belangrijke baanbrekende innovaties.

Tegelijkertijd zullen belangrijke snelgroeiende opkomende economieën met hoge inkomens, zoals de Verenigde Staten en China, die een magneet zijn voor durfkapitaal, zich waarschijnlijk snel herstellen. Er is nog steeds een sterke drang naar innovatie en een honger naar het verschaffen van kapitaal op zoek naar rendement. Chinese durfkapitaaltransacties zijn bijvoorbeeld eerder dit jaar met ongeveer de helft gekrompen als gevolg van de pandemie, maar zijn nu al sterk aan het herstellen, waardoor innovatie op het gebied van online onderwijs, big data, software en robotica wordt gekatalyseerd.

Beleidsmaatregelen die investeringen stimuleren, toekomstige bronnen van groei ontsluiten en het nastreven van doelstellingen voor de langere termijn aanmoedigen, zullen in de toekomst van cruciaal belang zijn.

Wat doen beleidsmakers om de impact van de huidige crisis op innovatie te verzachten?

De meeste regeringen in de hoge- en middeninkomenseconomieën zijn bezig met het opzetten van noodhulppakketten om de impact van de lockdown en de dreigende recessie op te vangen en zo schade aan hun nationale economieën op de korte tot middellange termijn te voorkomen. Tot nu toe is voor dit doel naar schatting 9 biljoen dollar uitgetrokken.

In het algemeen zijn deze maatregelen echter nog niet expliciet gericht op de financiering van innovatie en startups. Veel startups komen inderdaad niet in aanmerking voor de beschikbare regelingen of hebben moeite om er toegang toe te krijgen als ze dat wel doen. Een handvol landen, voornamelijk Europese, richt echter speciale fondsen op om startups te ondersteunen. Frankrijk heeft bijvoorbeeld 80 miljoen euro gereserveerd om het tekort aan innovatiefinanciering waarmee startups worden geconfronteerd, te overbruggen. Op dezelfde manier is in Zwitserland 154 miljoen Zwitserse frank aan leningen beschikbaar gesteld voor startups die te kampen hebben met pandemiegerelateerde cashflowproblemen.

En waar moeten overheden zich op de langere termijn op concentreren?

Nadat de ergste scenario’s van de lockdown zijn afgewend, zal het voor regeringen van cruciaal belang zijn om toekomstgerichte innovatiestrategieën te omarmen – zelfs in het licht van de hogere staatsschuld. Als we er niet in slagen de daling van de innovatie-uitgaven om te keren, zullen de mogelijkheden voor groei op de lange termijn afnemen.

In de nasleep van de mondiale economische crisis van 2009 voerden regeringen een dergelijk groeibevorderend beleid in, dat onder meer maatregelen omvatte om innovatie en innovatiefinanciering te stimuleren, en kwamen daardoor des te sterker naar voren. Sommige landen verleggen hun focus al van beheersing naar herstel. De Verenigde Staten en China overwegen bijvoorbeeld om extra grote sommen stimuleringsgeld te investeren in het opbouwen van infrastructuur en het stimuleren van innovatie.

Nadat de ergste scenario’s van de lockdown zijn afgewend, zal het voor regeringen van cruciaal belang zijn om toekomstgerichte innovatiestrategieën te omarmen – zelfs in het licht van de hogere staatsschuld.

Beleidsmaatregelen die investeringen stimuleren, toekomstige bronnen van groei ontsluiten en het nastreven van doelstellingen voor de langere termijn aanmoedigen, zullen in de toekomst van cruciaal belang zijn. En aangezien de impact van de economische gevolgen van de pandemie ongelijk zal zijn tussen sectoren en landen, zal empirisch onderbouwde beleidsvorming nog belangrijker worden om een ​​beter inzicht in deze effecten te krijgen.

Bron: https://www.wipo.int/wipo_magazine/en/2020/03/article_0002.html